Ẩm thực Mù Cang Chải luôn để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng du khách, và một trong những món ăn đặc trưng không thể không nhắc đến chính là xôi trứng kiến. Với màu tím phớt nhẹ nhàng và hương thơm quyến rũ, món ăn này không chỉ là một bữa ăn mà còn là một trải nghiệm văn hóa độc đáo của vùng Tây Bắc. Nguyên liệu chính của món xôi này bao gồm gạo nếp hương và trứng kiến đen, cùng với các gia vị như củ kiệu phi thơm và mỡ gà, tất cả được gói trong lá chuối ngự.
Để hiểu rõ hơn về món xôi trứng kiến, chúng ta cần biết rằng linh hồn của món ăn này chính là những hạt trứng kiến đen. Vào khoảng tháng 2 và tháng 3 âm lịch, khi tiết trời ấm áp, là thời điểm lý tưởng để người dân địa phương thu hoạch trứng kiến từ những tổ kiến trong rừng. Đây là thời điểm mà các cánh đàn ông trong làng thường lên rừng để tìm kiếm trứng kiến, mang về cho các bà, các mẹ chế biến thành món ăn đặc sắc.
Không phải loại kiến nào cũng có thể lấy trứng và chế biến thành món ăn ngon. Người dân Yên Bái rất khéo léo trong việc phân biệt các loại kiến, và chỉ chọn những tổ kiến có tên gọi là con ngạt. Họ có thể dễ dàng nhận diện tổ kiến cần thu hoạch chỉ bằng một cái nhìn thoáng qua. Những tổ kiến này có kích thước lớn, có thể to bằng mũ đội đầu, và người dân sẽ cẩn thận lấy trứng mà không làm tổn hại đến đàn kiến, để chúng có thể tiếp tục sinh sản cho mùa sau.
Yên Bái là nơi sinh sống của nhiều dân tộc như Thái, Dao, Tày, và mỗi dân tộc đều có những bí quyết riêng trong việc chế biến món ăn từ trứng kiến. Họ thường ướp trứng kiến với muối, hạt sẻn, vỏ dổi và các loại lá thơm, sau đó gói trong lá dong và nướng trên than hồng. Tuy nhiên, món xôi nếp trứng kiến vẫn là món ăn nổi bật nhất, thu hút sự chú ý của thực khách.
Để làm món xôi trứng kiến, người dân sẽ chọn loại nếp ngon, ngâm với các loại lá tự nhiên để tạo màu sắc hấp dẫn. Những lá này không chỉ giúp xôi có màu sắc bắt mắt mà còn làm tăng thêm hương vị cho món ăn. Sau khi chuẩn bị xong, họ sẽ dùng lá dong để ngăn cách các màu xôi, tạo nên một đĩa xôi đầy màu sắc.
Quá trình chế biến trứng kiến cũng rất công phu. Những hạt trứng nhỏ, trong suốt sẽ được đãi nhẹ nhàng với nước ấm, sau đó ướp với hành khô và bột canh, phi cùng mỡ cho đến khi dậy mùi thơm. Trứng kiến sau đó sẽ được gói trong lá chuối ngự và nướng trên than cho chín mà không bị cháy. Khi trứng đã chín, người ta sẽ rắc lên xôi, nhẹ nhàng đảo đều để tạo nên món xôi trứng kiến nổi tiếng.
Xôi nếp mới dẻo thơm kết hợp với hạt trứng kiến vỡ ra trong miệng tạo nên một hương vị độc đáo, vừa ngọt ngào vừa cay cay. Đặc biệt, khi thưởng thức món xôi này, bạn nên dùng tay để cảm nhận trọn vẹn hương vị. Người dân nơi đây thường ăn kèm với cá suối sấy khô nướng than và chấm với muối ớt trộn chanh, tạo nên một bữa ăn hoàn hảo.
Xôi trứng kiến Mù Cang Chải không chỉ là một món ăn mà còn là một phần văn hóa ẩm thực đặc sắc của vùng Tây Bắc. Để thưởng thức món ăn này một cách trọn vẹn, bạn hãy nhúm xôi bằng tay và cho vào miệng, cảm nhận sự hòa quyện tuyệt vời của các hương vị. Nếu bạn yêu thích ẩm thực độc đáo, đừng quên thử những món ăn khác của Yên Bái như dế mèn chiên hay bọ xít chiên giòn, để có thêm những trải nghiệm thú vị trong hành trình khám phá ẩm thực nơi đây.
Thông báo chính thức: Ẩm thực Yên Bái là website mang đến cho mọi người những thông tin chi tiết về bản sắc các vùng miền, những món ăn ngon đặc sản hay những trải nghiệm đầy mới mẻ của các cuộc hành trình, đặc biệt ẩm thực Yên Bái có thể giúp bạn tìm được bất kỳ một khách sạn nào tại Việt Nam với giá ưu đãi nhất.
